استاد کوشا گفت: نخستین راه رهایی از «کیش شخصیت»، تمرین‌های مستمر در مباحثات نظری و اندک اندک وارد شدن به مراحل «تحمّل مخالف و مخالفین» است.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی استاد کوشا، دکتر عبدالکریم سروش به تازگی سخنانی در مورد انقلاب و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی داشته است که استاد محمدعلی کوشا طی یادداشتی نسبت به آن واکنش نشان داد. در زیر فایل صوتی سخنرانی دکتر سروش و یادداشت استاد کوشا در مورد آن آمده است.

دکتر سروش: انقلاب و مرحوم هاشمی (پخش - دریافت)

استاد کوشا: سخنان دکتر سروش بیانگر واقعیت‌ها و حقایق روشنی بود. اما در این‌باره سخن بسی فراوان‌تر از این‌هاست.

مسئله‌ای که کمتر بدان توجه می‌شود «کیش شخصیت» است که همۀ افراد با شدت و ضعفی که در مراتب وجود دارند، بدان مبتلا هستند. همین حالا اگر قدرت و فرمانروایی را ولو در سطح محدودی به هریک از ما بدهند، قطعاً در عمل غیر از آن چیزی خواهیم بود که قبلاً در آن بوده‌ایم.

معلوم نیست اگر مقام اجرایی‌ای که مثلاً هاشمی رفسنجانی داشت به سروش می‌دادند کمتر از او آن اشکالات را می‌داشت و چه بسا به گونۀ دیگر اشکالات بیشتر هم تولید می‌کرد.

این را همین مقدار باید بدانیم: کسی که در مسائل نظری نگاه مستبدانه و خودمحورانه دارد و عاری از شرح صدر است، اگر قدرت سیاسی پیدا کند به مراتب مستبدانه‌تر عمل خواهد کرد.

باید راه رهایی از کیش شخصیت را پیدا کرد و واقعاً در این‌باره اندیشمندان ما باید راه چاره‌ای را بجویند.

به گمان اینجانب نخستین راه، تمرین‌های مکّرر و مستمر در مباحثات نظری و اندک اندک وارد شدن به مراحل «تحمّل مخالف و مخالفین» است.

به هر حال استبداد نظری خواه ناخواه منجر به استبداد حکومتی و عملی خواهد شد. به طور کلی کسانی که تبختر و تکبّر در نظرات تئوریک دارند، در عمل به مراتب با سرعت بیشتری به سوی استبداد پیش خواهند رفت.

لذا خشک‌مغزان و جزم‌اندیشان اگر به حکومت و قدرت برسند، به آسانی مستبدتر می‌شوند.