حجت‌الاسلام والمسلمین کوشا در تبیین نظر آیت‌الله طالقانی دربارۀ نقش شورا در حکومت گفت: فلسفۀ شورا، جلوگیری از استبداد و حاکمیت فردی است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی استاد کوشا، میزگرد «آزادی؛ شورا؛ قسط» عصر جمعه 23 شهریورماه 1397 به مناسبت سی‌ونهمین سالگرد درگذشت آیت‌الله سیدمحمود طالقانی با سخنرانی حجج‌الاسلام والمسلمین محمدعلی کوشا و محمدتقی فاضل میبدی، سیدمحمدمهدی جعفری و سیدهاشم آقاجری در کانون توحید برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین کوشا در بخش اول سخنانش در این میزگرد دربارۀ شخصیت آیت‌الله سیدمحمود طالقانی گفت: جامعۀ امروز، بیش از هر زمانی خلاء وجود شخصیتی مانند آیت‌الله طالقانی را احساس می‌کند چراکه او می‌توانست بر دل‌های رمیده آرامش بدهد، او می‌توانست جوانانی را که قهر کرده‌اند به جایگاه اصلی خودشان برگرداند و او می‌توانست حقایق ناب قرآن را به مردم تعلیم کند چون خودش عامل به آن‌ها بود.
وی دربارۀ ویژگی‌های تفسیر «پرتوی از قرآن» آیت‌الله طالقانی بیان کرد: تفسیر «پرتویی از قرآن» هفت ویژگی دارد. اول اینکه اسرائیلیات را نفی می‌کند به طوری که عاری از خرافات است؛ دوم اینکه به نقش آوایی کلمات در مفهوم آیات و کلام توجه دارد که به جز سیدقطب، کسی جز آیت‌الله طالقانی به این موضوع نیندیشیده است؛ سوم اینکه در بُعد اشتقاق کلمات، ژرف‌نگری خاصی دارد؛ چهارم اینکه به نظم و یکپارچگی آیات اعتقاد دارد که به جز «مفاتیح الغیب» فخر رازی، تنها تفسیری که در این‌باره قلم‌فرسایی کرده است تفسیر آیت‌الله طالقانی است؛ پنجم اینکه به حکومت، نقش شورا و آراء اولوا الالباب در آن توجه ویژه دارد؛ ششم اینکه نسبت به وضع نابسامان جوامع اسلامی انتقاد داشته و بر اصلاح آن تأکید دارد زیرا آیت‌الله طالقانی دلش برای اسلام و مسلمان‌ها می‌سوخت که دچار گسیختگی شده است و یکدیگر را قتل‌عام می‌کنند؛ هفتم اینکه نوآوری‌های تفسیری دارد.
مدرس حوزۀ علمیۀ قم در تبیین سخن آیت‌الله طالقانی دربارۀ شورا اظهار کرد: خلاصۀ سخن آیت‌الله طالقانی در این‌باره در سه محور است. اول اینکه فلسفۀ شورا، در درجۀ اول بها دادن به آراء و نظریات اولوا الالباب است یعنی کسانی نظر بدهند که در آن حوزه صاحب نظر هستند؛ دوم اینکه فلسفۀ شورا، جلوگیری از استبداد و حاکمیت فردی است لذا تأکید می‌کند پیامبر(ص) نیز در مسائل غیروحیانی با صاحبان خرد مشورت می‌کرد؛ سوم اینکه شورا برای رفع مشکلات مردم در امور خیر است پس سیاستمداران، اقتصاددانان، جامعه‌شناسان و فرهنگ‌بانان هرکدام در حوزۀ خودشان باید به مشورت گرفته شوند. ما زمانی شاهد شکوفایی نظام اسلامی خواهیم بود که از همۀ مغزها استفاده شود نه اینکه برخی از آن‌ها را فرار بدهیم!
حجت‌الاسلام والمسلمین در بخش دوم سخنانش در این میزگرد دربارۀ جایگاه «شورا» در قرآن گفت: قرآن کریم در آیات 159 آل عمران و 38 شوری، جایگاه شورا را تبیین کرده است. آیۀ 159 سورۀ آل عمران، تعبیر «وشاورهم فی الأمر» دارد، یعنی خدا امر می‌کند که پیامبر در امور سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مشورت کند آن‌هم با وجود اینکه پیامبر(ص) رهبر معنوی بوده و مقبول همگان است. مثلاً وقتی پیامبر(ص) می‌گوید فلان‌جا استراحت کنیم اما سعدبن‌معاذ که آن محل را بهتر می‌شناخت می‌گوید بهتر است جای دیگر اتراق کنیم، پیامبر(ص) می‌پذیرد. رسول‌خدا(ص) در هیچ موردی استبداد رأی نداشت و از جانب خودش چیزی به اسم رهبر بر مردم تحمیل نکرد. قرآن کریم می‌فرماید همین‌هایی را که مخالف تو بودند و سبب شکست تو شدند عفو کن و برای‌شان طلب مغفرت کن و با برخی از آنان در مواردی که تخصص دارند مشورت کن.
وی ادامه داد: قرآن در سورۀ شوری، صفات مؤمنان را بیان می‌کند تا در آیۀ 38 می‌گوید مؤمنان فرمان پروردگارشان را اجابت کرده، نماز بپا می‌دارند و مسئلۀ مشورت در این‌ها یک امر مستمر و طبیعی است. یعنی اینجا مسئلۀ شورا به عنوان یکی از خصوصیات مؤمنان بیان شده است که بین نماز و انفاق هم آمده است.
مفسر قرآن کریم افزود: مسئلۀ شورا در جامعۀ آن‌روزگار یک معنا داشته است و اما در عصر ما مسئلۀ شورا به شکل‌های ملموس و محسوسی باید بیان شود؛ مثلاً همین شوراهای محلی، شوراهای شهر، مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری در عصر ما از مصادیق شورا هستند.
