آقای خاتمی، با اینکه انسانی بسیار نجیب و فهیم است ولی متمایل به ملاحظات و محافظه‌کاری و عاری از قاطعیت است.

 

یک روز که با مرحوم استاد آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی سخن از کاندیدهای ریاست جمهوری آن‌روزگار به میان آمد.

از ایشان پرسیدم: درمیان این دو نفر (آقایان خاتمی و ناطق نوری) کدام‌یک برای مقام ریاست جمهوری مناسب‌ترند؟ توضیحاتی که آن روز آن استاد فرزانه برایم بیان کرد بسیار جالب بود و اکنون می‌فهمم که چقدر ایشان دقیق النظر بودند.

فرمود:

هر دو را خیلی خوب می‌شناسم. آقای ناطق نوری رسائل و مکاسب را نزد من  خوانده است. روحیه‌ای جوانمردانه دارد و انسان یکرنگی است. آدم با مرامی است. با مروت و شجاع و مردانه و شخصی ورزشکار است. روی حرفش می‌ایستد. اساتیدش را احترام می‌گذارد و به قول عوام با مرام و رفیق‌نگهدار است.

اما آقای خاتمی، با اینکه انسانی بسیار نجیب و فهیم است ولی متمایل به ملاحظات و محافظه‌کاری و عاری از قاطعیت است. ملاحظه‌کاری‌اش بیش از مقاومتش است. آن‌قدر اهل عقب‌نشینی است که مخالفش را بر خود چیره می‌گرداند. با همۀ کمالات و سلامت نفس و وسعت فکر و اندیشه‌ای که دارد، قاطعیت و ایستادگی‌اش کم است.

وقتی که مدیر روزنامۀ کیهان بود و من هم بحث ولایت فقیه را ـ که از قضا آن روزها طرفداران فراوانی داشت - به صورت مکتوب به ایشان دادم تا به تدریج در کیهان چاپش کند و مورد نقد و نظر قرار گیرد، به خاطر جوّی که از گذشته در اذهان عده‌ای معدود از من وجود داشت با اینکه آن روزها اصلاً مطرح نبود، ملاحظات بیش از اندازه‌اش سبب شد از درج آن در روزنامۀ کیهان خودداری ورزد!

لذا هرچند ممکن است به خاطر شرایطی که در جامعه به وجود آمده ایشان رأی بیاورد ولی این را بدانید که نمی‌تواند نگهدار یارانش باشد چون ایستادگی لازم  برای مقاومت در مقابل مخالفانش را ندارد.

خلاصه هرچند فی نفسه انسانی فهیم، اندیشمند و سلیم النفسی است ولی انسان شریف غیرمقاومی است که با عقب‌نشینی‌هایش یارانش را دلسرد و مخالفانش را ناخواسته بر خود و جناحش مسلط می‌گرداند و...

استاد محمدعلی کوشا